Voorheen bepaalden veelal de managers welke informatie, op welk moment werd gecommuniceerd. Medewerkers waren (of zijn) afhankelijk van de beschikbare informatie om hun werkzaamheden uit te voeren, zich een mening te vormen of met initiatieven te komen. Ook klanten, burgers, cliënten en relaties waren (of zijn) vaak afhankelijk van de informatie die door de organisatie werd afgegeven.
Bij het gebruik van social media echter zijn we (gebruikers) gewend kennis en informatie te delen en hebben we weinig tot geen controle meer over de informatie die wordt verspreid. We zoeken niet alleen naar feitelijke informatie maar ook naar meningen en reviews, willen bij een vraag eigenlijk direct antwoord. Dat geldt ook de eigen medewerkers: zij plaatsen hun profiel en berichten over hun werk en privé-activiteiten op internet, zoeken naar kennis en ervaringen van derden en gebruiken dat voor hun werk.
Social media karakteristieken
Social media hebben een aantal karakteristieken dat invloed heeft op ons gedrag én op de wijze van communiceren:
• van monoloog naar een open dialoog (conversatie);
• van competitief naar collaboratief: oprechte samenwerking en zelfs co-creatie; delen van content zoals foto’s, video’s, muziek, nieuws en interesses;
• iedereen kan de start zijn van kennis delen en communicatie
• niet hiërarchisch of niet via de organisatiestructuur
Als we de verschillende social media activiteiten begrijpen, zijn we ook in staat uit te blinken in co-creatie en samenwerking – twee belangrijke waarden van de social-mediawereld. Anders gezegd: social media voegen nieuwe dimensies toe aan de eigenschappen die managers in mijn ogen moeten hebben.
Dilemma
Mijn ervaring is dat sommige managers een dilemma voelen. Terwijl de mogelijkheden immens lijken, creëren de vermeende risico’s van social media onzekerheid en onbehagen: “Interne en vertrouwelijke informatie is plotseling openbaar” of “waarvoor is al dat gebabbel op bijvoorbeeld Twitter nou nodig?”
Wat eigenlijk speelt, is een mismatch tussen de logica van de moderne media en het nog regerende model van verticaal management en organiseren, met de nadruk op lineaire processen, op beheersen, op controleren. Social media stimuleren namelijk horizontale samenwerking en ook conversaties dwars door de organisatie heen, los van bestaande hierarchieën, organigrammen en functiebeschrijvingen.
Mediageletterheid
De manager die tegenwoordig actief wil communiceren, zal vertrouwd moeten zijn met de mogelijkheden die de digitale middelen hem of haar kunnen bieden. Anders gezegd: ontwikkel een ‘mediageletterdheid’.
Digitaal leiderschap
We zouden in dit verband kunnen spreken van digitaal leiderschap: slimmer organiseren, nieuwe manieren van samenwerken en vormen van leiderschap die passen in het denken van de zogeheten netwerkgeneratie. Digitaal hoeft niet te betekenen dat de manager alleen op de digitale snelweg tegen komen. Wel dat hij of zij óók de moderne media weet te benutten. Maar te allen tijde gaat het natuurlijk om het creëren van een werkelijk gesprek over wat er gaande is.
Persoonlijke interactie
Social media en nieuw management horen volgens mij bij elkaar. In het besef dat het veelal draait om persoonlijke interactie rondom een gedeeld belang of gezamenlijke interesse. Dat het gaat om een netwerk van conversaties. Vanuit een vermogen tot zelfsturing en regievoering. Vanuit principes van gelijkwaardigheid, inspiratie, en gelijktijdigheid, welke naadloos aansluiten op hoe we social media ervaren, gebruiken en waarom we het waarderen.
Van social media naar nieuw management en leiderschap: kleine stap, groot verschil.
Lees ook de andere blogs!